Pe\u0142zaj\u0105ca rewolucja \u201edobrej zmiany\u201d stopniowo ogranicza autonomi\u0119 szk\u00f3\u0142, chocia\u017c nie w\u0142adza odwa\u017cy\u0142aby si\u0119 do tego przyzna\u0107.\u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0<\/strong><\/p>\n

<\/p>\n

Z ponad rocznym op\u00f3\u017anieniem \u2013 za co gor\u0105ce przeprosiny \u2013 wpad\u0142o do koszyka \u201eakty prawne do analizy\u201d rozporz\u0105dzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczeg\u00f3\u0142owej organizacji publicznych szk\u00f3\u0142 i publicznych przedszkoli<\/strong><\/a>\u00a0<\/em>.\u00a0Rozporz\u0105dzenie jest pochodn\u0105 art. 111 Prawa O\u015bwiatowego (\u201eMinister okre\u015bli\u2026\u201d i tu d\u0142uga wyliczanka, co okre\u015bli).<\/p>\n

Ograniczanie autonomii dyrektorskiej budzi powa\u017cne obawy<\/strong>. Te mianowicie, \u017ce pr\u0119dzej czy p\u00f3\u017aniej ucierpi edukacja, bo z obawy przed naruszeniem jakiego\u015b przepisu czy te\u017c po prostu nara\u017ceniem si\u0119 komu\u015b dyrekcje przestan\u0105 podejmowa\u0107 jakiekolwiek decyzje, poza oczywi\u015bcie tymi, kt\u00f3re stanowi\u0105 bezpo\u015bredni\u0105 realizacj\u0119 wymog\u00f3w wynikaj\u0105cych z coraz to nowych ministerialnych rozporz\u0105dze\u0144.<\/p>\n

W poprzedniej ustawie podzia\u0142 odpowiedzialno\u015bci wygl\u0105da\u0142 tak: art. 21a. 1 Ustawy o systemie o\u015bwiaty stanowi\u0142, \u017ce szko\u0142y \u201e<\/strong>podejmuj\u0105 niezb\u0119dne dzia\u0142ania w celu tworzenia optymalnych warunk\u00f3w realizacji dzia\u0142alno\u015bci dydaktycznej, wychowawczej i opieku\u0144czej<\/strong> [\u2026], zapewnienia ka\u017cdemu\u00a0uczniowi<\/a><\/u>\u00a0warunk\u00f3w niezb\u0119dnych do jego rozwoju\u201d. W\u015br\u00f3d tych dzia\u0142a\u0144 na drugim miejscu znajdowa\u0142a si\u0119 \u201eorganizacja proces\u00f3w kszta\u0142cenia, wychowania i opieki\u201d. Minister natomiast okre\u015bla\u0142 \u201ewymagania wobec szk\u00f3\u0142 i plac\u00f3wek, dotycz\u0105ce realizacji tych\u017ce dzia\u0142a\u0144\u201d (poprzez sprawowanie nadzoru pedagogicznego).<\/p>\n

A teraz? Szybki przegl\u0105d ujawnia kilka powa\u017cnych zamach\u00f3w na autonomi\u0119 dyrekcji, a wi\u0119c i zarz\u0105dzanych przez nie szk\u00f3\u0142:<\/p>\n

W punkcie 5 mamy mianowicie okre\u015blenie na poziomie rozporz\u0105dzenia\u2026 warunk\u00f3w tworzenia zadaniowych zespo\u0142\u00f3w nauczycielskich<\/strong>\u2026 Nie do wiary? A jednak. Dyrektor nie mo\u017ce zarz\u0105dzeniem okre\u015bla\u0107 trybu powo\u0142ywania wewn\u0119trznych zespo\u0142\u00f3w roboczych??? Nie mo\u017ce tego regulowa\u0107 statut szko\u0142y? A tre\u015bci rozporz\u0105dzenia i\u015bcie rewolucyjne: dyrektor mo\u017ce powo\u0142a\u0107 zesp\u00f3\u0142 na czas okre\u015blony lub nieokre\u015blony, mianuje przewodnicz\u0105cego na wniosek zespo\u0142u, zezwala si\u0119 \u0142askawie na mo\u017cliwo\u015b\u0107 dokooptowania os\u00f3b spoza personelu plac\u00f3wki\u2026 ciekawe tylko, \u017ce je\u015bli dyrektor powo\u0142a zesp\u00f3\u0142 dla jednego zadania, kt\u00f3re powinno by\u0107 zrealizowane w okre\u015blonym miesi\u0105cu (np. wrze\u015bniu), nie wiadomo, co si\u0119 potem ma dzia\u0107, bo rozporz\u0105dzenie nie okre\u015bla trybu rozwi\u0105zywania zespo\u0142u\u2026 supozycja jest wi\u0119c taka, \u017ce jakikolwiek powo\u0142any zesp\u00f3\u0142 ma trwa\u0107 wiecznie.<\/p>\n

Aha, a podsumowanie wykonania tego jedynego zadania (przypominam, we wrze\u015bniu!) ma by\u0107 zreferowane na radzie pedagogicznej ko\u0144cz\u0105cej rok szkolny.<\/p>\n

Paragraf reguluj\u0105cy maksymalne dopuszczalne liczby uczni\u00f3w w oddzia\u0142ach zawiera ciekawostk\u0119: ot\u00f3\u017c nie ma g\u00f3rnego limitu dla oddzia\u0142\u00f3w powy\u017cej III-ego szk\u00f3\u0142 podstawowych, za to jest limit 25 uczni\u00f3w pod opiek\u0105 jednego nauczyciela na zaj\u0119ciach \u015bwietlicowych<\/strong>. Punkt nie okre\u015bla g\u00f3rnej granicy wieku uczni\u00f3w, limit ten stosuje si\u0119 wi\u0119c r\u00f3wnie\u017c wobec uczni\u00f3w starszych. Czemu podobnego luksusu nie dozwala si\u0119 wobec nauczycieli przedmiotowych, kt\u00f3rzy w por\u00f3wnaniu z opiek\u0105 \u015bwietlicow\u0105 maj\u0105 chyba nieco wi\u0119kszy zakres obowi\u0105zk\u00f3w (musz\u0105 dopilnowa\u0107 \u201erealizacji podstawy programowej\u201d, a wi\u0119c m.in. monitorowa\u0107 post\u0119py uczni\u00f3w, sprawdza\u0107 czy zrozumieli tre\u015bci programowe itp.)?<\/p>\n

 <\/p>\n

Sztywno robi si\u0119 w zakresie limit\u00f3w czasu zaj\u0119\u0107, co ma bezpo\u015brednie prze\u0142o\u017cenie na pr\u00f3by stworzenia autorskiej organizacji pracy szko\u0142y<\/strong>. (godzina zaj\u0119ciowa mo\u017ce trwa\u0107 od 30 do 60 minut). Nie ma mowy np. o blokach 90-minutowych, nawet przy za\u0142o\u017ceniu, \u017ce nauczyciele byliby zobligowani do zastosowania w ramach zaj\u0119\u0107 przerwy \u015br\u00f3dlekcyjnej\u2026 Nawiasem m\u00f3wi\u0105c, sk\u0105d w naszym narodzie tak silne przekonanie, \u017ce od uczni\u00f3w nie wolno wymaga\u0107 skupienia przez wi\u0119cej ni\u017c 45 minut? Dziesi\u0119cioletnie dzieci znajomych skupiaj\u0105 si\u0119 nad grami komputerowymi przez kilka godzin z rz\u0119du. (nie twierdzimy, \u017ce to zdrowe dla ich rozwoju poznawczego i potrzeb fizjologicznych \u2013 twierdzimy, \u017ce to zgodne z psychik\u0105 ka\u017cdego cz\u0142owieka, kt\u00f3ry odpowiednio zainteresowany sam reguluje swoje zasoby koncentracji). Co ciekawe, ograniczenie dotyczy wszystkich typ\u00f3w szk\u00f3\u0142, a wi\u0119c uczni\u00f3w osiemnasto- i dziewi\u0119tnastoletnich, kt\u00f3rzy by\u0107 mo\u017ce za kilka miesi\u0119cy b\u0119d\u0105 s\u0142ucha\u0107 p\u00f3\u0142toragodzinnych wyk\u0142ad\u00f3w\u2026<\/p>\n

I tu znajdziemy pierwsze wyja\u015bnienie, czemu lepiej dyrektorowa\u0107 przedszkolom.<\/p>\n

Ot\u00f3\u017c w punkcie odnosz\u0105cym si\u0119 do zaj\u0119\u0107 przedszkolnych znalaz\u0142o si\u0119 b\u0142ogos\u0142awione s\u0142owo \u201eoko\u0142o\u201d<\/strong> (15, 30 minut)\u2026 dzi\u0119ki czemu nauczyciel\/ka mo\u017ce regulowa\u0107 czas zaj\u0119\u0107 stosownie do potrzeby, a nie zegarka. Nie maj\u0105 tego przywileju nauczyciele szkolni (ani uczniowie!). Ale\u2026 co z tego,\u00a0 \u017ce urz\u0119dnicy ministerialni –\u00a0 czy te\u017c jakikolwiek w\u0105tpliwej jako\u015bci ekspert jest autorem tego przepisu \u2013 \u0142askawie dopuszczaj\u0105 mo\u017cliwo\u015b\u0107 elastycznego regulowania tzw. godziny zaj\u0119ciowej? Czy naprawd\u0119 tej decyzji nie powinno si\u0119 pozostawi\u0107 szkole, tak, jak si\u0119 jej pozostawia wyb\u00f3r patrona?<\/p>\n

Paragraf 12 (reguluj\u0105cy organizacj\u0119 dnia przedszkola) powinien odnosi\u0107 si\u0119 r\u00f3wnie\u017c do szk\u00f3\u0142, bo odzwierciedla m\u0105dr\u0105 zasad\u0119, \u017ce dyrektor organizuje ramowy plan d<\/strong>nia pracy plac\u00f3wki w porozumieniu z rad\u0105 pedagogiczn\u0105 i rodzicami,<\/strong> \u201ez uwzgl\u0119dnieniem zasad ochrony zdrowia i higieny nauczania, wychowania i opieki, potrzeb, zainteresowa\u0144 i uzdolnie\u0144 dzieci, rodzaju niepe\u0142nosprawno\u015bci dzieci oraz oczekiwa\u0144 rodzic\u00f3w<\/strong>\u201d.<\/p>\n

Co wi\u0119cej, nauczyciele poszczeg\u00f3lnych oddzia\u0142\u00f3w maj\u0105 r\u00f3wn\u0105 autonomi\u0119 w kwestii organizowania dnia pracy swojego oddzia\u0142u: \u201enauczyciel lub nauczyciele, kt\u00f3rym powierzono opiek\u0119 nad danym oddzia\u0142em, ustalaj\u0105 dla tego oddzia\u0142u szczeg\u00f3\u0142owy rozk\u0142ad dnia, z uwzgl\u0119dnieniem potrzeb i zainteresowa\u0144 dzieci<\/strong>\u201d (polski system o\u015bwiaty, gdzie ju\u017c w 4 klasie wprowadza si\u0119 odr\u0119bnych nauczycieli przedmiotowych, uniemo\u017cliwia ten luksus, kt\u00f3ry maj\u0105 uczniowie i uczennice podstaw\u00f3wek np. kanadyjskich \u2013 \u00a0mog\u0105 sp\u0119dzi\u0107 jednego dnia nawet i godzin\u0119 nad projektem z geografii, potem odpocz\u0105\u0107 czytaj\u0105c ksi\u0105\u017ceczki, \u017ceby nast\u0119pnie przez p\u00f3\u0142 godziny \u0107wiczy\u0107 sprawno\u015b\u0107 arytmetyczn\u0105 lub pisa\u0107 swoje dzienniki refleksji\u2026)<\/p>\n

 <\/p>\n

Dalej (w paragrafie 13) ministerstwo \u0142askawie dopuszczaj\u0105c mo\u017cliwo\u015b\u0107 organizowania zaj\u0119\u0107 w klasach \u0142\u0105czonych, pracowicie zastrzega limity liczby godzin zaj\u0119\u0107, kt\u00f3r\u0105 mo\u017cna organizowa\u0107 w ten spos\u00f3b. Czemu? \u0141ami\u0119 sobie g\u0142ow\u0119, ale nie widz\u0119 wyt\u0142umaczeniem poza jedynym: ch\u0119\u0107 zachowania jak najwi\u0119kszej w\u0142adzy nad organizacj\u0105 pracy plac\u00f3wki, zapewne z paternalistycznym uzasadnieniem, \u017ce \u201eautor rozporz\u0105dzenia wie lepiej\u201d od dyrektora plac\u00f3wki, wspartego opiniami swoich nauczycieli, rodzic\u00f3w i uczni\u00f3w. <\/strong><\/p>\n

\u00a0<\/strong><\/p>\n

A to jest za\u0142o\u017cenie wprost z filozofii dyktatury<\/strong>. W kierunku kt\u00f3rej edukacja polska zaczyna dryfowa\u0107\u2026<\/p>\n

 <\/p>\n

Zofia Grudzi\u0144ska<\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Pe\u0142zaj\u0105ca rewolucja \u201edobrej zmiany\u201d stopniowo ogranicza autonomi\u0119 szk\u00f3\u0142, chocia\u017c nie w\u0142adza odwa\u017cy\u0142aby si\u0119 do tego przyzna\u0107.\u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 […]<\/p>\n","protected":false},"author":6,"featured_media":941,"comment_status":"closed","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[11,7],"tags":[],"class_list":["post-940","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-aktualnosci","category-analizy"],"yoast_head":"\n