Zofia Grudzi\u0144ska: w styczniu rozpocz\u0105\u0142 prace Zesp\u00f3\u0142 Parlamentarny ds. Przysz\u0142o\u015bci Edukacji, na czele kt\u00f3rego stan\u0119\u0142a pos\u0142anka Kinga Gajewska. Jak sama nazwa wskazuje, w pracach zespo\u0142u dominowa\u0107 ma dyskusja o przes\u0142ankach funduj\u0105cych potencjalne dzia\u0142ania \u2013 kt\u00f3rych motywem oby sta\u0142o si\u0119 d\u0105\u017cenie do poprawienia jako\u015bci systemu o\u015bwiaty. <\/span><\/p>\n Na tle wydarze\u0144 ostatnich lat mo\u017cna jedynie wyra\u017ca\u0107 nadziej\u0119, \u017ce do \u015bwiadomo\u015bci ustawodawc\u00f3w powoli przebija si\u0119 prawda o konieczno\u015bci ponadpartyjnego podej\u015bcia do kwestii edukacji. Na razie pos\u0142owie partii rz\u0105dz\u0105cej uwa\u017caj\u0105, jak si\u0119 zdaje, \u017ce po \u201egruntownych\u201d w ich oczach zmianach (kt\u00f3re nie dotyczy\u0142y przecie\u017c \u017cadnych istotnych kwestii edukacyjnych, ograniczaj\u0105c si\u0119 do podyktowanej politycznymi wzgl\u0119dami reorganizacji i centralizacji systemu) nie musz\u0105 ju\u017c rozmy\u015bla\u0107 o przysz\u0142o\u015bci polskich uczni\u00f3w, gdy\u017c w pracach zespo\u0142u udzia\u0142u nie bior\u0105. Przewodnicz\u0105ca zespo\u0142u zamierza podj\u0105\u0107 szerok\u0105 wsp\u00f3\u0142prac\u0119 z ekspertami i interesariuszami edukacji: rodzicami, nauczycielami oraz uczniami.<\/span><\/p>\n W pierwszym spotkaniu uczestniczyli go\u015bcie reprezentuj\u0105cy samorz\u0105dy (m.in. Rembert\u00f3w, Wo\u0142omin, Mi\u0144sk Mazowiecki, przedstawiciel Rady M\u0142odzie\u017cowej z Bia\u0142o\u0142\u0119ki, Biuro Edukacji Urz\u0119du Miast Warszawy, \u015al\u0105ski Urz\u0105d Marsza\u0142kowski), Zwi\u0105zek Nauczycielstwa Polskiego, dyrektorzy i nauczyciele \u2013 w tym r\u00f3wnie\u017c reprezentanci edukacji domowej, szkolnictwa specjalnego i szkolnictwa zawodowego, uczniowie i rodzice (przewodnicz\u0105cy Rady Rodzic\u00f3w szko\u0142y na Ursynowie) oraz przedstawiciele Krajowego Forum O\u015bwiaty Niepublicznej, stowarzysze\u0144 i fundacji (Fundacja AlterEgo, Europejskie Stowarzyszenie Psycholog\u00f3w i Pedagog\u00f3w Szkolnych, Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka, Fundacja Przestrze\u0144 dla Edukacji, Fundacja Ma\u0142a Szko\u0142a) i akademicy (z Uniwersytetu Szczeci\u0144skiego i Opolskiego). <\/span><\/p>\n W\u0142a\u015bciwym celem spotkania by\u0142o zg\u0142aszanie obszar\u00f3w tematycznych, kt\u00f3rych dotyczy\u0142yby dalsze prace zespo\u0142u. Pojawi\u0142y si\u0119 sugestie, by ustali\u0107 pewne pryncypia:<\/span><\/p>\n \u201eTrzeba zacz\u0105\u0107 od ideologii, zastanowi\u0107 si\u0119, jaki model s\u0142u\u017cy dziecku<\/b>. Na przyk\u0142ad zacz\u0105\u0107 od pytania – czy szko\u0142a w og\u00f3le powinna wychowywa\u0107? Kolejna sprawa: jak\u0105 rol\u0119 powinni w zarz\u0105dzaniu szko\u0142\u0105 pe\u0142ni\u0107 m\u0142odzi ludzie?\u201d <\/span><\/p>\n \u201eRozmawiamy o problemach szczeg\u00f3\u0142owych, a zasadniczy jest taki: czy w przysz\u0142o\u015bci mamy i\u015b\u0107 drog\u0105 fi\u0144sk\u0105, szko\u0142y antyautorytarnej gdzie celem szko\u0142y jest troska nad rozwojem uczni\u00f3w \u2013 ich samodzielnego my\u015blenia, krytycyzmu i rozwoju zdolno\u015bci<\/b>? Czy te\u017c szko\u0142y w kt\u00f3rej ucze\u0144 jest materia\u0142em, kszta\u0142towanym do pos\u0142usze\u0144stwa? Czy pracowa\u0107 nad tym, jak MIMO obecnej sytuacji ratowa\u0107 co si\u0119 da, czy te\u017c pracowa\u0107 nad nowym kszta\u0142tem edukacji?\u201d<\/span><\/p>\n \u201eEdukacja nie dzieli si\u0119 na etapy i cokolwiek wypracujemy, powinno dotyczy\u0107 ca\u0142ej edukacji; po drugie, \u017ce rozwi\u0105zania musz\u0105 by\u0107 swoiste dla warunk\u00f3w polskich. Widzimy, \u017ce w systemie fi\u0144skim nie ma nad-regulacji i nie wolno biurokratyzowa\u0107<\/b> (na przyk\u0142ad pod has\u0142em autonomii mno\u017cy\u0107 wska\u017aniki i instytucje kontroluj\u0105ce). Nie zmienimy systemu zmieniaj\u0105c jeden klocek. Mamy zbyt wiele system\u00f3w kontroli, generuj\u0105cych \u201ekreatywn\u0105 sprawozdawczo\u015b\u0107\u201d. Musimy wi\u0119c zacz\u0105\u0107 od zmiany mentalnej, zacz\u0105\u0107 sobie ufa\u0107<\/b>. Szko\u0142a to relacje, kt\u00f3re nie mog\u0105 by\u0107 przeregulowane\u201d.<\/span><\/p>\n Za\u015b przechodz\u0105c do bardziej konkretnych propozycji:<\/span><\/p>\n Pad\u0142y co najmniej cztery g\u0142osy podnosz\u0105ce konieczno\u015b\u0107 pracy nad podstaw\u0105 programow\u0105<\/b>, by funkcjonowa\u0142a na wy\u017cszym poziomie og\u00f3lno\u015bci. Powinno si\u0119 w niej znale\u017a\u0107 si\u0119 te\u017c wi\u0119cej zaj\u0119\u0107 artystycznych. <\/span><\/p>\n Kilka dalszych g\u0142os\u00f3w postulowa\u0142o konieczno\u015b\u0107 pracy nad kwesti\u0105 autonomii w o\u015bwiacie<\/b> (zar\u00f3wno odnosz\u0105cej si\u0119 do plac\u00f3wek edukacyjnych, jak i na innych poziomach – np. wyb\u00f3r dyrektora szko\u0142y, ocena dyrektora szko\u0142y \u2013 obecny stan zaprzecza zasadzie pomocniczo\u015bci).<\/span><\/p>\n Uczestnicy zg\u0142aszali potrzeb\u0119 pracy nad szkolnictwem zawodowym<\/b> (problemem jest zapewnianie uczniom miejsc praktyk oraz konieczno\u015b\u0107 organizowania przez szko\u0142y, i to dwukrotnie, egzamin\u00f3w \u2013 pad\u0142 wniosek, by odbywa\u0142y si\u0119 w specjalnych centrach, za organizacj\u0119 kt\u00f3rych by\u0142aby odpowiedzialna CKE). Temat ten rodzi pytania dotycz\u0105ce finansowania nauczania praktycznego<\/b>. Nale\u017cy i tu wprowadzi\u0107 wi\u0119ksz\u0105 autonomi\u0119 i znale\u017a\u0107 sposoby finansowania r\u00f3\u017cnych dr\u00f3g edukacyjnych, dostosowanych do kierunk\u00f3w kszta\u0142cenia. <\/span><\/p>\n Przedstawiciel rodzic\u00f3w postulowa\u0142 prace nad zmianami trybu finansowania szkolnictwa (w tym konkretnie o zmianie przepis\u00f3w o podw\u00f3jnym obci\u0105\u017ceniem podatkiem VAT podmiot\u00f3w wspieraj\u0105cych szko\u0142y materialnie); ale te\u017c nad statusem rad rodzic\u00f3w<\/b>. W tym obszarze przypomniano r\u00f3wnie\u017c, \u017ce warto zastanowi\u0107 si\u0119 nad umiejscowieniem w szko\u0142ach Rad Szko\u0142y.<\/span><\/p>\n Kolejn\u0105 propozycj\u0105 by\u0142o utworzenie zespo\u0142u pracuj\u0105cego nad tematyk\u0105 udzia\u0142u samorz\u0105d\u00f3w w organizacji o\u015bwiaty<\/b>.<\/span><\/p>\n Wa\u017cna jest kwestia nier\u00f3wno\u015bci w dost\u0119pie do edukacji<\/b>. Jak likwidowa\u0107 przyczyny nier\u00f3wno\u015bci i wdra\u017ca\u0107 mechanizmy im przeciwdzia\u0142aj\u0105ce?<\/span><\/p>\n Pad\u0142a te\u017c propozycja zaj\u0119cia si\u0119 tematem nowych technologii w edukacji<\/b>.<\/span><\/p>\n Kolejny g\u0142os proponuje stworzenie zespo\u0142u ds. szkolnictwa specjalnego<\/b> (wzrasta liczba dzieci z zaburzeniami sprz\u0119\u017conymi, a cz\u0119sto diagnozy s\u0105 zbyt p\u00f3\u017ane i b\u0142\u0119dne; nie wolno zamyka\u0107 dzieci z zaleceniem nauczania indywidualnego w domach. R\u00f3wnie\u017c wa\u017cne jest obni\u017cenie minimum liczebno\u015bci w szko\u0142ach specjalnych – je\u015bli potrzeba, to klasy jeden na jeden). <\/span><\/p>\n Edukacja domowa<\/b> staje si\u0119 coraz powszechniejsza, wi\u0119c i nad tym obszarem trzeba popracowa\u0107, tym bardziej, \u017ce obecne rozwi\u0105zania prawne pogorszy\u0142y sytuacj\u0119. <\/span><\/p>\n Trzeba te\u017c porozmawia\u0107 o szkolnictwie przyszpitalnym<\/b>.<\/span><\/p>\n Nie wolno zapomina\u0107 o edukacji przedszkolnej i \u017c\u0142obkowej<\/b> (\u017c\u0142obki te\u017c s\u0105 miejscem edukacji, a nie (tylko) opieki). W edukacji przedszkolnej nale\u017cy si\u0119 zastanowi\u0107, czy post\u0119powa\u0107 w modelu skandynawskim, czy brytyjskim.<\/span><\/p>\n Kolejny g\u0142os zwraca uwag\u0119, by nie pomija\u0107 edukacji na terenach wiejskich<\/b>. W ma\u0142ych szko\u0142ach na tych terenach najwi\u0119cej straci\u0142y dzieci, kt\u00f3re sp\u0119dz\u0105 dodatkowe dwa lata w \u015brodowisku nie zawsze dobrze wyposa\u017conym.<\/span><\/p>\n Jak wida\u0107, sugestii by\u0142o wiele \u2013 co nie dziwi, gdy\u017c edukacja jest bardzo z\u0142o\u017conym systemem, a w \u015bwietle wieloletniej niech\u0119ci kolejnych rz\u0105d\u00f3w do podejmowania autentycznych dzia\u0142a\u0144 lub tendencji odwracania dzia\u0142a\u0144 wdro\u017conych przez poprzednik\u00f3w do zrobienia jest wiele. <\/b><\/i><\/span><\/p>\n Ciekawym go\u015bciem by\u0142 I sekretarz ambasady Finlandii, pan Santeri Eriksson<\/b>, kt\u00f3ry opowiada\u0142 o edukacji swojego kraju. <\/span><\/p>\n Us\u0142yszeli\u015bmy, \u017ce w Finlandii przewa\u017ca szkolnictwo publiczne (ponad 90% szk\u00f3\u0142), nauczyciele ciesz\u0105 si\u0119 wyj\u0105tkowo du\u017c\u0105 autonomi\u0105, a chocia\u017c ich zarobki plasuj\u0105 si\u0119 oko\u0142o \u015bredniej, to i tak do zawodu jest wielu kandydat\u00f3w i ostra selekcja (ok. 10% kandydat\u00f3w wchodzi do zawodu). Studia nauczycielskie dostarczaj\u0105 nie tylko \u201ewiedzy stosowanej\u201d, ale i umiej\u0119tno\u015bci prowadzenia dzia\u0142a\u0144 naukowych (np. szacowanie wynik\u00f3w nauczania i ich interpretacja), ko\u0144cz\u0105ce si\u0119 dysertacj\u0105 magistersk\u0105. Potem nauczyciele niewiele maj\u0105 obowi\u0105zk\u00f3w zwi\u0105zanych ze sk\u0142adaniem sprawozda\u0144: obowi\u0105zuje oczywi\u015bcie Podstawa Programowa, ale stosowana zgodnie z lokalnymi warunkami i uzgadniana wewn\u0105trzszkolnie. Nauczyciele decyduj\u0105, jakie u\u017cy\u0107 metody nauczania itp. i zapewne dzi\u0119ki tej niezale\u017cno\u015bci ponad 90% nauczycieli wszystkich szczebli lubi swoj\u0105 prac\u0119 i nie chce jej zmienia\u0107. (wyniki bada\u0144 OECD). Co ciekawe, head hunterzy<\/i> bardzo poszukuj\u0105 os\u00f3b, kt\u00f3re zechcia\u0142yby porzuci\u0107 zaw\u00f3d nauczyciela do pracy w firmach i korporacjach.<\/span><\/p>\n M\u0142odzi Finowie nie uwa\u017caj\u0105 swojej szko\u0142y za stresuj\u0105c\u0105. Na poziomie szk\u00f3\u0142 podstawowych tygodniowo uczniowie maj\u0105 16-24 lekcji; nie jest te\u017c wiele pracy domowej.<\/span><\/p>\n Odpowiadaj\u0105c na pytanie o szkolnictwo zawodowe, pan Eriksson wyja\u015bni\u0142, \u017ce uczniowie rozpoczynaj\u0105 nauk\u0119 w szkole zawodowej w wieku 15 lat (2-4 lata nauki). Niedawno przeprowadzono reform\u0119, aby nauczanie zawodowe by\u0142o bardziej dostosowane do potrzeb pracodawc\u00f3w. 1. Wi\u0119kszy jest obecnie nacisk na partnerstwo szk\u00f3\u0142 z firmami (nauka w szkole, praktyka w firmie). 2. Ucze\u0144 po szkole zawodowej mo\u017ce kontynuowa\u0107 edukacj\u0119 na poziomie uniwersyteckim. 3. Wi\u0119ksza jest koncentracja na robotyce, sztucznej inteligencji itp. 4. Poniewa\u017c w niedalekiej przysz\u0142o\u015bci zniknie wiele tradycyjnych zawod\u00f3w, k\u0142ad\u0105 nacisk na edukacj\u0119 doros\u0142ych. <\/span><\/p>\n W trakcie kolejnego spotkania, kt\u00f3re odby\u0142o si\u0119 dziewi\u0119tnastego marca, przewodnicz\u0105ca Kinga Gajewska nakre\u015bli\u0142a cel i plany pracy zespo\u0142u: przez rok b\u0119d\u0105 pracowa\u0107 zespo\u0142y robocze celem przedstawienia kompleksowego opracowania wyznaczaj\u0105cego kierunku kszta\u0142towania systemu edukacyjnego XXI wieku; prace b\u0119d\u0105 zako\u0144czone du\u017c\u0105 konferencj\u0105, na kt\u00f3rym dokument zostanie przedstawiony przedstawicielom organ\u00f3w ustawodawczych i wykonawczych.<\/b><\/i><\/span><\/p>\n Pan Santeri Eriksson dostarczy\u0142 kolejnych informacji o edukacji fi\u0144skiej:<\/span><\/p>\n Przed wprowadzeniem zmian, konsultacje spo\u0142eczne trwa\u0142y 8 lat. Zmiany zosta\u0142y oparte na prawach cz\u0142owieka, demokracji i autonomii.\u00a0Wed\u0142ug powszechnej opinii, r\u00f3wnie\u017c dzi\u0119ki wprowadzonej reformie nar\u00f3d fi\u0144ski jest najszcz\u0119\u015bliwszym narodem na \u015bwiecie. Szko\u0142a przygotowuje do bycia obywatelem. Od 1 klasy (7rok \u017cycia) ucze\u0144 uczestniczy w planowaniu swojej edukacji. Wraz z nauczycielem tworz\u0105 plan nauczania. Ucze\u0144 ma wp\u0142yw na proces edukacji. Od 6 klasy pojawiaj\u0105 si\u0119 oceny. Do 12 roku \u017cycia ocenianie polega na samoocenie i dyskusji na temat post\u0119p\u00f3w ucznia.\u00a0<\/span><\/p>\n W systemie zosta\u0142 wdro\u017cony model wczesnej interwencji. Model wczesnej interwencji zak\u0142ada opiek\u0119 nad dzieckiem i rodzinn\u0105 od chwili pocz\u0119cia. Centra maja za zadnie zebra\u0107 informacje o dzieciach i oferuj\u0105 pomoc w razie problem\u00f3w.\u00a0W sk\u0142ad zespo\u0142u poza wychowawc\u0105 wchodzi szkolna piel\u0119gniarka, policjant, osoba z ubezpieczenia spo\u0142ecznego. Spotkania odbywaj\u0105 si\u0119 co tydzie\u0144 i polegaj\u0105 na omawianiu problem\u00f3w. <\/span><\/p>\n Nie ma odr\u0119bnych szk\u00f3\u0142 specjalnych, a dzieci ze specjalnymi potrzebami s\u0105 w szko\u0142ach systemowych. Imigranci s\u0105 cz\u0119\u015bci\u0105 grupy spo\u0142ecznej, ucz\u0105 si\u0119 razem. W szko\u0142ach funkcjonuje\u00a0\u00a0idea otwarto\u015bci, k\u0142adziony jest nacisk na brak stygmatyzacji.\u00a0<\/span><\/p>\n Do pierwszego krajowego egzaminu uczniowie przyst\u0119puj\u0105 w wieku 15 lat. Wyniki nie s\u0105 publikowane, ale wewn\u0119trznie s\u0105 diagnozowane, by pom\u00f3c szko\u0142om, kt\u00f3re uzyska\u0142y ni\u017csze wyniki (np. poprzez dodatkowe\u00a0\u00a0\u015brodki finansowe).\u00a0<\/span><\/p>\n Nast\u0119pnie go\u015b\u0107 odpowiada\u0142 na pytania z sali: <\/span><\/p>\n Jak wygl\u0105da wsp\u00f3\u0142praca szk\u00f3\u0142 z o\u015brodkami pozaedukacyjnymi (domy kultury, kluby itp.)?<\/span><\/p>\n Zaj\u0119cia szkolne ko\u0144cz\u0105 si\u0119 stosunkowo wcze\u015bnie, oko\u0142o pierwszej dzieci mog\u0105 by\u0107 ju\u017c w domu, ale po po\u0142udniu w szkole odbywaj\u0105 si\u0119 zaj\u0119cia dodatkowe (sportowe, artystyczne…) S\u0105 te\u017c zaj\u0119cia prowadzone przez organizacje pozarz\u0105dowe, w kt\u00f3rych dzieci bior\u0105 udzia\u0142 w godzinach 16-20.<\/span><\/p>\n Czy zaj\u0119cia odbywaj\u0105 si\u0119 w grupach wiekowych czy te\u017c mieszanych wiekowo? Jaka jest wielko\u015b\u0107 szk\u00f3\u0142 i klas? Czy dzieci pracuj\u0105 w szkole maj\u0105c prace domowe, czy te\u017c ca\u0142o\u015b\u0107 edukacji zamyka si\u0119 w szkole? Na ile uczniowie mog\u0105 swobodnie wybiera\u0107 kursy tematyczne?<\/i><\/span><\/p>\n Mamy prace domowe, ale nie na pocz\u0105tku a potem jest ich mniej ni\u017c w innych krajach. Przy wyborze przedmiot\u00f3w na poziomie szko\u0142y \u015bredniej ucze\u0144 musi zapozna\u0107 si\u0119 z podstaw\u0105 wiedzy z danego przedmiotu – z 70 kurs\u00f3w 32 kursy s\u0105 obowi\u0105zkowe. <\/span><\/p>\n Liczebno\u015b\u0107 klas jest te\u017c kwesti\u0105 finansow\u0105, wi\u0119c obecnie toczy si\u0119 na ten temat w Finlandii o\u017cywiona dyskusja. Zasadniczo nie ma \u017cadnych granic narzuconych prawem. Bywaj\u0105 klasy licz\u0105ce do trzydziestu uczni\u00f3w. Uczniowie wymagaj\u0105cy szczeg\u00f3lnej opieki \u2013 tu jest ograniczenie grupy uczniowskiej do sze\u015bciu os\u00f3b.<\/span><\/p>\n Nast\u0119pnie dr Violetta Kopi\u0144ska<\/b> z UMK w Toruniu przedstawi\u0142a analiz\u0119 kompetencji obywatelskich, wiedzy i umiej\u0119tno\u015bci zawartych w tre\u015bciach dotychczasowej podstawy programowej – zapowiadaj\u0105c jednocze\u015bnie, \u017ce trwaj\u0105 prace nad analogiczn\u0105 analiz\u0105 obecnie obowi\u0105zuj\u0105cej.<\/span><\/p>\n Dowiedzieli\u015bmy si\u0119, \u017ce ju\u017c poprzednia podstawa w niewielkim stopniu skierowana by\u0142a na kszta\u0142towanie kompetencji cz\u0142onka spo\u0142ecze\u0144stwa obywatelskiego, co wyja\u015bnia niech\u0119\u0107 przeci\u0119tnego Polaka do udzia\u0142u w \u017cyciu spo\u0142ecznym, brak zaufania do instytucji demokratycznych i niski poziom poszanowania warto\u015bci demokratycznych. Je\u017celi edukacja nie tylko deklaratywnie ma kszta\u0142towa\u0107 aktywnego obywatela spo\u0142ecze\u0144stwa demokratycznego, trzeba b\u0119dzie gruntownie przepracowa\u0107 podstaw\u0119 programow\u0105, a potem czeka\u0107 kilkana\u015bcie lat, by praca ta wyda\u0142a owoc. <\/b><\/i><\/span><\/p>\n Oto gar\u015b\u0107 konkret\u00f3w: licz\u0105c w okre\u015blonych w PP \u201eefektach uczenia<\/b>\u201d dotycz\u0105cych kwestii obywatelskich i spo\u0142ecznych – gdy ponad 600 z nich dotyczy wiedzy, zaledwie nieco ponad 200 dotyczy umiej\u0119tno\u015bci, a tylko 85 \u2013 postaw<\/b>. Klasy 1-3 s\u0105 jedynymi, w kt\u00f3rych nacisk na umiej\u0119tno\u015bci jest nieco wi\u0119kszy ni\u017c na wiedz\u0119. Od przej\u015bcia do 4 klasy wiedza dominuje (ok. 2,5 razy) nad umiej\u0119tno\u015bciami.<\/span><\/p>\n W analizie obecno\u015bci postaw w efektach nauczania \u2013 brak w og\u00f3le umiej\u0119tno\u015bci rozumienia r\u00f3\u017cnych punkt\u00f3w widzenia czy krytycznej oceny rozmaitych rozwi\u0105za\u0144, negocjowania, uczestnictwa w demokratycznych procesach podejmowania decyzji <\/b>(poza du\u017cym naciskiem na uczestnictwo w wyborach).<\/span><\/p>\n Nie zak\u0142ada si\u0119 kszta\u0142towania postawy zaufania do instytucji demokratycznych. Pomija si\u0119 umiej\u0119tno\u015bci i postawy zwi\u0105zane z partycypacj\u0105 spo\u0142eczn\u0105<\/b>. Kwestia dyskryminacji jest s\u0142abo reprezentowany (a w nowej postawie programowej w og\u00f3le znika s\u0142owo \u201edyskryminacja\u201d).<\/span><\/p>\n Nast\u0119pnie pani Dorota \u0141oboda<\/b> przedstawi\u0142a g\u0142os fundacji rodzic\u00f3w. Jaka jest ich wizja \u201ecz\u0142owieka opuszczaj\u0105cego szko\u0142\u0119\u201d?<\/span><\/p>\n Chcemy cz\u0142owieka krytycznego, umiej\u0105cego dyskutowa\u0107 i szanowa\u0107 inne punkty widzenia. Chcemy cz\u0142owieka wra\u017cliwego na \u015brodowisko i za nie odpowiedzialne, patriot\u00f3w szanuj\u0105cych r\u00f3wnie\u017c inne kultury, nie dyskryminuj\u0105cych innych ludzi. Dzieci wchodz\u0105c do szko\u0142y s\u0105 otwarte na \u015bwiat i entuzjastyczne, a po paru latach rodzice przysy\u0142aj\u0105 do fundacji rozpaczliwe listy (np. o tym, jak ich dziecko uczy si\u0119 listy s\u0142\u00f3wek na klas\u00f3wk\u0119 o jedenastej w nocy). Stawianie na wiedz\u0119 oznacza, \u017ce b\u0119dzie wi\u0119cej sprawdzian\u00f3w, bo jak inaczej naj\u0142atwiej sprawdzi\u0107 przyswojenie wiedzy? Opr\u00f3cz tego nale\u017cy postawi\u0107 na wsp\u00f3\u0142prac\u0119 zamiast wszechobecnej rywalizacji i zadba\u0107 o r\u00f3wny dost\u0119p do edukacji niezale\u017cnie od miejsca zamieszkania i sytuacji spo\u0142eczno-ekonomicznej. Nale\u017cy szko\u0142y zdemokratyzowa\u0107 i odchudzi\u0107 program nauczania. Zaufajmy nauczycielom i uczniom, dopu\u015b\u0107my ich do kszta\u0142towania rzeczywisto\u015bci szkolnej.<\/span><\/p>\n Przed zako\u0144czeniem spotkania uczestnicy podejmowali pierwsze decyzje dotycz\u0105ce tworzenia zespo\u0142\u00f3w roboczych we wskazanych obszarach.<\/span><\/p>\n \n Po tych wst\u0119pnych spotkaniach przysz\u0142a pora na podj\u0119cie pracy: przez dekonstrukcj\u0119 poszczeg\u00f3lnych problem\u00f3w, refleksje oparte na konkretach i formu\u0142owanie wniosk\u00f3w w postaci uzasadnionych rekomendacji. I tu miejsce na dwa powody, by z jednej strony serdecznie trzyma\u0107 kciuki, z drugiej zachowa\u0107 pewn\u0105 rezerw\u0119:<\/b><\/i><\/span><\/p>\n Po pierwsze, nale\u017cy \u017cyczy\u0107 bior\u0105cym udzia\u0142, by ich trud przyni\u00f3s\u0142 dobre owoce: by ich rekomendacje dotyczy\u0142y najpilniejszych potrzeb i formu\u0142owa\u0142y realne propozycje dzia\u0142a\u0144. Najwa\u017cniejsze, by umieli wypracowa\u0107 hierarchi\u0119 wa\u017cno\u015bci i nie zagubili si\u0119 w g\u0105szczu mi\u0142ych sercu drobiazg\u00f3w.<\/b><\/i><\/span><\/p>\n Po drugie, trzeba mie\u0107 nadziej\u0119, \u017ce owe dobrze uporz\u0105dkowane rekomendacje zostan\u0105 powa\u017cnie wzi\u0119te pod uwag\u0119 przez kolejne rozdania rz\u0105dz\u0105cych. Oby \u2013 podobnie jak w Finlandii, kt\u00f3ra faktycznie mo\u017ce by\u0107 zadowolona z efekt\u00f3w reformy sprzed wielu lat \u2013 \u201e<\/b><\/i>konsultacje spo\u0142eczne trwa\u0142y wiele lat, a zmiany by\u0142y oparte na prawach cz\u0142owieka, demokracji i autonomii\u201d.<\/b><\/i><\/span><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" Zofia Grudzi\u0144ska: w styczniu rozpocz\u0105\u0142 prace Zesp\u00f3\u0142 Parlamentarny ds. Przysz\u0142o\u015bci Edukacji, na czele kt\u00f3rego stan\u0119\u0142a pos\u0142anka Kinga Gajewska. Jak sama nazwa wskazuje, w pracach zespo\u0142u dominowa\u0107 ma dyskusja o przes\u0142ankach funduj\u0105cych potencjalne dzia\u0142ania \u2013 kt\u00f3rych motywem oby sta\u0142o si\u0119 d\u0105\u017cenie do poprawienia jako\u015bci systemu o\u015bwiaty.<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":571,"comment_status":"closed","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[11],"tags":[],"yoast_head":"\n