Przedstawione w projekcie ustawy rozwiązania nakładają ograniczenia na działalność organizacji pozarządowych w szkołach i placówkach oraz w istotny sposób utrudniają korzystanie z oferowanego przez nie wsparcia edukacyjnego i wychowawczego. Organizacje, nauczyciele i pedagodzy, podpisani pod stanowiskiem, wyrażają zatem swój sprzeciw wobec projektowanych zmian.
Organizacje społeczne działają w szkołach i innych placówkach na podstawie przepisów prawa. Od ponad 30 lat wykonują ogromną pracę na rzecz polskiej oświaty, towarzyszą nauczycielom oferując ciekawe zajęcia mieszczące się w ramach podstawy programowej np. historii, kultury czy ochrony środowiska jak i proponując dodatkowe zajęcia, które wykraczają poza program szkolny a które służą rozwojowi uczniów. Pomagają realizować programy edukacyjne, profilaktyczno–wychowawcze i inne zadania, wynikające z zapisów podstawy programowej i prawa oświatowego. Wspierają pracę niemal wszystkich polskich szkół, tysięcy nauczycieli i nauczycielek, milionów uczniów i uczennic, a także ich rodziców. Prowadzą zajęcia dla uczniów, szkolą nauczycieli i dyrektorów, wprowadzają innowacyjne metody pracy i nowe technologie, pomagają przełamywać szkolne schematy.
Chcesz podpisać nasze stanowisko? Napisz na obywatele.dla.edukacji@gmail.com
Proponowana nowelizacja wpłynie na pogorszenie jakości pracy polskiego systemu szkolnictwa.
- Proponowane rozwiązania prowadzą do sytuacji, w której decyduje głos większości rodziców, co podważa sens istnienia rad rodziców oraz prawo współdecydowania przez każdego z rodziców o edukacji własnego dziecka. Przyjęcie rozwiązania oznaczałoby, że większość rodziców mogłaby zablokować możliwość uczestniczenia w zajęciach projektowanych dla mniejszości dzieci – np. zajęciach wyrównujących szanse edukacyjne czy wspierających indywidualne uzdolnienia.
- Proponowana ustawa ogranicza możliwość długofalowego planowania pracy szkoły, ponieważ w miejsce dyskusji na linii rada rodziców – dyrekcja wprowadza instytucję referendum przed każdymi zajęciami.
- Ustawa prezydencka może ograniczyć dostęp uczniów do różnorodnej i bogatej oferty edukacyjnej, w której trzeci sektor jako partner społeczny uzupełnia program szkolny.
- Obsługa kontaktów z organizacjami, przyjmowanie i publikowanie prospektów, organizowanie referendów i inne czynności to także dodatkowa i kosztowna biurokracja. Szkoły zamiast poświęcać czas uczniom i uczennicom będą wypełniać wymogi kolejnej procedury. To może być także krok w kierunku zawężania autonomii dyrektora placówki. Ponadto w małych szkołach poza dużymi miastami, może okazać się, że lokalne organizacje społeczne nie będą miały środków finansowych koniecznych na wydawanie prospektów i zrezygnują z działalności w szkołach, co wpłynie na zawężenie oferty edukacyjnej szkół i na czym ucierpią uczniowie.
- Zmiany doprowadzą do odcięcia części uczniów od dodatkowych form pomocy i zwiększą nierówności szans w dostępie do edukacji. Większość polskich organizacji działa na rzecz wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży, m.in. poprzez współpracę z placówkami z obszarów i miejscowości z niższym kapitałem kulturowym oraz dbałość o równy i otwarty dostęp wszystkich potencjalnych odbiorców.
- Proponowane zmiany nie doprowadzą do deklarowanych celów, ponieważ pozwalają na swobodne i niekontrolowane przez nikogo działania podejmowane przez prywatne firmy. W porównaniu z firmami organizacje społeczne mają rozbudowane obowiązki sprawozdawcze i liczne organy publiczne nadzorujące ich działalność. Proponowane zmiany stanowią nieuzasadnione ograniczenie zasady równości podmiotów wobec prawa i naruszenie interesu publicznego. Co więcej, nowelizowany artykuł dotyczy tylko placówek publicznych, czyli prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego. Szkoły niepubliczne będą więc mogły dalej współpracować, z kim zechcą.
Proponowana nowelizacja ograniczy więc lub wyraźnie zmniejszy wsparcie trzeciego sektora dla społeczności szkolnych i całej oświaty. Może na długo zniechęcić szkoły do korzystania z programów edukacyjnych i wychowawczych prowadzonych od lat przez społecznych partnerów szkoły – zarówno lokalnych i regionalnych, jak ogólnopolskich.
Praca organizacji podlega kontroli zarówno w trakcie realizacji zadań, jak i po ich zakończeniu. Rozwiązania proponowane w projekcie ustawy podważają też w pewnym stopniu instytucjonalne zaufanie do organizacji pozarządowych. Zaczną one być traktowane jako instytucje, które trzeba dodatkowo zweryfikować, gdyż ich działania mogą być szkodliwe oraz naruszać prawa rodzicielskie.
Organizacje społeczne działają także jako pracodawcy, a ich sytuacja finansowa jest niestabilna. Przygotowanie prospektu informacyjnego obciąży organizacje dodatkową pracą i kosztami, co przyznają sami autorzy projektu w ocenie skutków finansowych regulacji. Spodziewamy się również, że wiele placówek szkolnych odstąpi od dotychczasowej współpracy oraz niechętnie będzie się otwierać na uczestnictwo w nowych programach
Przedstawione w projekcie ustawy rozwiązania nakładają ograniczenia na działalność organizacji pozarządowych w szkołach i placówkach oraz w istotny sposób utrudniają korzystanie z oferowanego przez nie wsparcia edukacyjnego i wychowawczego. Organizacje podpisane pod stanowiskiem wyrażają zatem swój sprzeciw wobec projektowanych zmian.
- Fundacja Szkoła z klasą
- Fundacja „Przestrzeń dla edukacji”
- Ruch społeczny „Obywatele dla edukacji”
- Polska Fundacja im. Roberta Schumana
- Amnesty International
- Helsińska Fundacja Praw Człowieka
- Fundacja Pracownia Badań i Innowacji Społecznych Stocznia
- Akcja Demokracja
- Stowarzyszenie „Lepszy świat”
- Fundacja WWF Polska
- Centrum Edukacji Obywatelskiej
- Stowarzyszenie Interwencji Prawnej
- Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę
- Fundacja na rzecz równości i partycypacji STER
- Fundacja im S. Batorego
- Stowarzyszenie Interwencji Prawnej
- Fundacja Panoptykon
- Stowarzyszenie Homo Faber
- Fundacja Ave
- Forum Darczyńców
- Fundacja Civis Polonus
- Małopolskie Towarzysttwo Oświatowe
- Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego
- Stowarzyszenie „Odpowiedzialni obywatele”
- Fundacja Pole Dialogu
- Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita
- Fundacja Centrum Cyfrowe
- Szkoła Liderów
- Galicyjska Fundacja Rozwój i Edukacja
- Fundacja Pandora
- Krytyka Polityczna
- Fundacja dla Polski
- Instytut Spraw Publicznych
- Fundacja Szkatułka
- Fundacja Ocalenie
- Fundacja Dobrej Edukacji
- Fundacja na rzecz Różnorodności Społecznej
- Fundacja Polskie Forum Migracyjne
- Fundacja Teatr 21
- Fundacja Bullerbyn
- Fundacja Dzieci Mają Głos
- Stowarzyszenie Różnorodności Społecznej UP-DATE
- Fundacja „Zosia”
- Centrum Inicjatyw Międzykulturowych Horyzonty
- Centrum Aktywności Twórczej
- Stowarzyszenie Kampania Przeciw Homofobii
- Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA
- Unia Teatr Niemożliwy
- Fundacja EduMind
- Fundacja Go’n’Act
- Fundacja Rodzice Mają Głos
- Fundacja Działań Edukacyjnych KReAdukacja
- Sieć Żywa Biblioteka Polska
- Fundacja Akomodacja
- Fundacja EduTank
- Fundacja Mobilni Polacy
- Polska Akcja Humanitarna
- Fundacja Artystyczna MŁYN
- Stowarzyszenie „Jeden Świat”
- Fundacja ONI – TO MY
- Społeczne Towarzystwo Oświatowe
- Grupa Ponton
- Wspólnota Robocza Związków Organizacji Socjalnych
- Polsko-Amerykańska Komisja Fulbrighta
- Szkoła Podstawowa Pietrowice Wielkie
- Fundacja Karola Malaperta
- Stowarzyszenie Inicjatywa Dąbrowska
- Fundacja Ja, Nauczyciel
- Fundacja Stabilo
- Fundacja Aktywności Lokalnej
- Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego
- Dolnośląska Federacja Organizacji Pozarządowych
- Stowarzyszenie Do!Pamina Lab
- Unicef Polska
- Fundacja Verda
- Związek Stowarzyszeń Kongres Ruchów Miejskich
- Pomorskie Stowarzyszenie Aktywni Lokalnie
- Edukacyjna Fundacja im. Romana Czerneckiego
oraz
- Katarzyna Syguła
- Renata Planert – Palak
- Barbara Matusiak, nauczycielka w XV LO W Łodzi
- Michał Zemełka
- Marta Wójcicka
- Magdalena Ligudzińska
- Bartosz Nowicki
- Emilia Nyka
- Anna Kierepka
- Anna Kucharczyk
Poniżej przedstawiamy opinie do ustawy, zgłoszone przez stronę społeczną a także – kontakty do posłów i posłanej z Komisji Edukacji Nauki i Młodzieży, którzy będą pracować nad projektem.
Kontakty do posłów i posłanek Komisji
Nowela-Prawa-Oświatowego_NGO_uwagi-ZPP-1
Stanowisko_KDSdsEdukacji_zmiany prawa oświatowego
Uwagi do ustawy prezydenckiej WWF
Foto: jan_photo (Pixabay)