W Zespole Placówek Oświatowych w Stadnickiej Woli (Końskie) zmiany w zasadach regulujących zadawanie prac domowych wdrożono w formie innowacji pedagogicznej.
Lilianna Saik – nauczyciel języka polskiego, Czesław Staciwa-dyrektor
Aby praca domowa skutecznie pełniła swoją rolę, należy dostosować ją do potrzeb i możliwości uczniów, a także właściwie oceniać. Praca domowa, która nie jest przemyślana (np. zbyt duża liczba podobnych zadań), sprawdzana ilościowa (bez informacji zwrotnej) i rygorystycznie oceniana, nie przynosi oczekiwanych rezultatów.
Nauczyciele w ZPO w Stadnickiej Woli, obserwując swoich wychowanków, również dostrzegli tę zależność i poddali analizie dotychczasowy system zadawania i oceniania prac domowych. Przeprowadzono także ankiety wśród rodziców dotyczące tego zagadnienia.
Większość ankietowanych (58%) zgodziła się z potrzebą przeprowadzenia zmian w wyżej wymienionym systemie. Dyrektor szkoły zaprosił do współpracy zespół nauczycieli, który przygotował projekt nowego Regulaminu Zadawania i Oceniania Prac Domowych w ZPO w Stadnickiej Woli. W skład zespołu poza dyrektorem weszli nauczyciele różnych specjalności i etapów edukacyjnych: Edyta Kowalska, Justyna Maliborska, Lilianna Saik, Justyna Soja – Sadowska, Iwona Ślifirska, Justyna Dziuba, Katarzyna Świercz, Anna Milczarz, Marzena Piwowarczyk, Anita Adach.
Projekt został zaakceptowany przez Radę Pedagogiczną, a następnie przedstawiony rodzicom na zebraniach z wychowawcami klas w styczniu 2019 r. Nowy Regulamin zaczął obowiązywać od II półrocza roku szkolnego 2018/2019.
Głównym celem innowacji było dostosowanie prac domowych do potrzeb i możliwości uczniów (odciążenie uczniów) i stworzenie przestrzeni dla rozwijania ich zainteresowań.
Cel ten został zrealizowany przez następujące działania:
- zachowanie ostrożności podczas zadawania pracy domowej, dbanie o nieprzeciążenia uczniów (niedopuszczalne jest zadawanie do realizacji w domu wielu stron z zeszytów ćwiczeń lub wielu zadań o podobnym charakterze);
- zadawanie pracy domowej dostosowanej do możliwości i potrzeb uczniów:
– podstawowa praca domowa służy utrwaleniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności zdobytych na lekcjach;
praca domowa złożona rozwija kreatywność, pomysłowość i zainteresowania uczniów;
- sprawdzanie pracy domowej w sposób jakościowy, a nie ilościowy i przekazywanie uczniom informacji zwrotnej na temat poprawności jej wykonania poprzez: odczytanie i omówienie pracy domowej, zaprezentowanie w klasie sposobów realizacji i wyników zadania, zebranie i sprawdzenie prac przez nauczyciela – pisemne wskazanie błędów, skomentowanie, zaproponowanie oceny;
- niestawianie jedynek uczniom, którzy nie odrobili pracy domowej lub wykonali ją niepoprawnie;
- nagradzanie uczniów, którzy poprawnie wykonali pracę domową poprzez zaproponowanie pozytywnej oceny;
- zachęcanie uczniów do odrabiania prac domowych, poprzez wskazywanie na możliwość uzyskania pozytywnej oceny, uczenie odpowiedzialności za własne wybory;
- uświadamianie rodzicom istoty pracy domowej w procesie dydaktyczno – wychowawczym ( zwracanie uwagi na kształtowanie się takich cech charakteru ucznia jak: wytrwałość w dążeniu do celu, wiara we własne siły, odwaga, pilność, samodzielność, systematyczność, dokładność).
Po kilku miesiącach stosowania nowego Regulaminu nauczyciele nie zaobserwowali wśród uczniów znaczącego spadku zainteresowania pracami domowymi. Wielu wychowanków ZPO w Stadnickiej Woli docenia zmiany i nie nadużywa prawa do nieodrabiania prac domowych. Większość korzysta z możliwości uzyskania pozytywnej oceny za odrobioną pracę domową. Nie zmienił się też stosunek rodziców do nowego systemu zadawania i oceniania prac domowych. Z przeprowadzonej w maju 2019 roku ankiety wynika, że 60% rodziców zadowolonych jest z nowego Regulaminu. Niektórzy, co prawda, wciąż uważają, że ocena nieostateczna najlepiej motywuje ucznia do odrabiania prac domowych (30%), ale prawdopodobnie opierają swoje zdanie na własnych doświadczeniach. Wydaje się, że różnorodność prac domowych i możliwość wyboru nie wpływa negatywnie na osiągane przez wychowanków wyniki, a dodatkowo kształtuje wśród nich poczucie odpowiedzialności za własne wybory, uczy samodzielności i daje przestrzeń do rozwijania zainteresowań. Brak ocen niedostatecznych za nieodrobioną pracę domową obniża zaś poziom lęku wśród młodych ludzi i sprawia, że szkoła staje się miejscem bardziej przyjaznym.