Plastyka, muzyka, zaj\u0119cia praktyczno-techniczne. Coraz ich mniej w polskich szko\u0142ach. S\u0105 traktowane po macoszemu, jak niepowa\u017cne dodatki do „prawdziwych” lekcji. Spojrze\u0107 uczciwie na tzw. ukryty program szko\u0142y to dojrze\u0107, \u017ce do edukacji artystycznej nie przywi\u0105zujemy znaczenia. Wszak nie podniesie s\u0142upk\u00f3w w rankingach…<\/strong><\/p>\n

<\/p>\n

Od wielu lat, mniej wi\u0119cej odk\u0105d zachorowali\u015bmy na \u201erozliczalno\u015b\u0107 szk\u00f3\u0142\u201d, leczymy d\u017cum\u0119 choler\u0105. Rozumiemy, \u017ce jednym z powod\u00f3w wprowadzenia systemu egzamin\u00f3w zewn\u0119trznych by\u0142 powszechny i nieunikniony subiektywizm ocen, \u017ce pi\u0105tkowy ucze\u0144\u00a0 z podstaw\u00f3wki w mie\u015bcie X ledwie sobie radzi\u0142 w liceum w miasteczku Y. Ale czy to by\u0142o naprawd\u0119 takie straszne, \u017ce trzeba by\u0142o ca\u0142y system edukacji ubra\u0107 w kaftan bezpiecze\u0144stwa? Rozumiemy, \u017ce niekt\u00f3rzy rodzice kupowali dziecku pi\u0105tki. Ale czy w imi\u0119 ich zb\u0142\u0105kanej mi\u0142o\u015bci trzeba by\u0142o odbiera\u0107 szkole dusz\u0119? A je\u015bli ju\u017c egzaminy zewn\u0119trzne, to czy nie mo\u017cna by\u0142o stworzy\u0107 systemu sk\u0142adaj\u0105cego si\u0119 nie tylko z test\u00f3w?<\/p>\n

Zauroczy\u0142y nas statystyki, s\u0142upki i rankingi. Tymczasem to s\u0105 patogeny (cholery), kt\u00f3re, jak si\u0119 wy\u017cej powiedzia\u0142o, mia\u0142y uzdrowi\u0107 edukacj\u0119 chor\u0105 na oszustwa (d\u017cuma).<\/strong><\/p>\n

Obie choroby, niestety, \u015bmiertelne. W\u0142a\u015bnie przysz\u0142o nam umiera\u0107, i to ju\u017c nie jest przeno\u015bnia, tylko przera\u017caj\u0105ce fakty (sprawd\u017acie statystyki zaburze\u0144 psychicznych, w szczeg\u00f3lno\u015bci nastroju \u2013 depresji, przyjrzycie si\u0119 rosn\u0105cym liczbom samob\u00f3jstw i usi\u0142owa\u0144 samob\u00f3jstw w\u015br\u00f3d dzieci i m\u0142odzie\u017cy). Tragiczne jest to, \u017ce znamy, a wi\u0119c od dawna mogliby\u015bmy stosowa\u0107, kilka \u015brodk\u00f3w zaradczych. Jednym z lekarstw na recepcie, jak\u0105 \u201eedu-lekarz\u201d m\u00f3g\u0142by wypisa\u0107 choremu systemowi szkolnemu, jest edukacja artystyczna. <\/strong>Spore dawki potrafi\u0105 postawi\u0107 na nogi szwankuj\u0105cy organizm pacjenta instytucjonalnego, przywracaj\u0105c \u015brodowisku szkolnemu nieco najzwyklejszej rado\u015bci; pomog\u0105 te\u017c pacjentom indywidualnym, uczniom, kt\u00f3rzy b\u0119d\u0105 mogli zazna\u0107 wi\u0119cej dzia\u0142ania poza gorsetem ocen, do\u015bwiadczy\u0107 bod\u017ac\u00f3w pozytywnie karmi\u0105cych zmys\u0142y bez ryzyka nadmiernego stymulowania. Wiele dzieci dozna bezcennego momentu satysfakcji z w\u0142asnego dzie\u0142a, by\u0107 mo\u017ce przekona si\u0119, \u017ce nie s\u0105 takie beznadziejne, chocia\u017c niezbyt dobrze idzie im zapami\u0119tywanie dat i rozwi\u0105zywanie r\u00f3wna\u0144.<\/p>\n

Tymczasem pozwolili\u015bmy edukacji artystycznej na uwi\u0105d w imi\u0119 \u201emodernizacji\u201d systemu nauczania. Dzieci musz\u0105 \u201esi\u0119 uczy\u0107\u201d, nie mog\u0105 traci\u0107 czasu na b\u0119bnienie, bazgranie, machanie nogami i odgrywanie teatrzyk\u00f3w.<\/strong> No nie, nikt im tego nie zabrania \u2013 ale obowi\u0105zkowo w stopniowo zmniejszaj\u0105cym si\u0119 wymiarze godzin \u2013 obecnie w szko\u0142ach podstawowych to jedna godzina tygodniowo \u201emuzyki\u201d i \u201eplastyki\u201d \u2013 z wyj\u0105tkiem \u00f3smej klasy, zapewne aby odebra\u0107 \u00f3smakom jakiekolwiek wytchnienie w czasie wyt\u0119\u017conego kucia do egzaminu. W szko\u0142ach ponadpodstawowych jeszcze gorzej, \u201ejeste\u015bcie ju\u017c doros\u0142i, wi\u0119c po co wam te bzdety?\u201d \u2013 dostaniecie jedn\u0105 lekcj\u0119 w pierwszej klasie, ale musicie wybra\u0107, czy to b\u0119dzie muzyka, czy plastyka \u2013 a mo\u017ce zamiast edukacji artystycznej filozofia? No, a potem do\u015b\u0107 wyg\u0142up\u00f3w, czas si\u0119 uczy\u0107 do matury. I marsz w doros\u0142o\u015b\u0107, w kt\u00f3rej na obcowanie ze sztuk\u0105, nawet gdyby by\u0142a okazja, nie b\u0119dziecie zapewne mieli ch\u0119ci, bo szko\u0142a was od tego skutecznie oduczy\u0142a!<\/p>\n

\u201eOhydna szko\u0142a w komunistycznym re\u017cimie\u201d zapewnia\u0142a przez ca\u0142y okres podstaw\u00f3wki po dwie godziny tygodniowo muzyki i plastyki. W liceum mniej, bo godzin\u0119 tygodniowo, za to a\u017c do trzeciej klasy.<\/p>\n

To wyrzucanie \u00a0edukacji artystycznej na obrze\u017ca oficjalnej edukacji jest nasz\u0105 wielk\u0105 tragedi\u0105, szczeg\u00f3lnie w \u015bwietle wniosk\u00f3w, do jakich dochodz\u0105 coraz powszechniej specjali\u015bci\u00a0 edukacji. Kszta\u0142cenie artystyczne nie jest celem samym w sobie, lecz coraz lepiej udokumentowanym \u015brodkiem zwi\u0119kszaj\u0105cym nie tylko zaanga\u017cowanie uczni\u00f3w, ale i ich mo\u017cliwo\u015bci akademickie i intelektualne<\/strong> (jedno ze \u017ar\u00f3de\u0142: Burton J., Horowitz R,. Abeles H. Learning In and Through the Arts:Curriculum Implications.<\/em> Center for Arts Education Research, Teachers College, Columbia University 1999; tej kwestii zosta\u0142 po\u015bwi\u0119cony raport Euridyce z 2009 roku). W USA od wczesnych lat 2000 realizowany jest program autorstwa zmar\u0142ego kompozytora Leonarda Bernsteina \u201cArtful Learning\u201d. Raport po trzech latach realizacji, opublikowany w 2009 roku (CRESST Report 760, Noelle C. Griffin, and Judy N. Miyoshi – CRESST\/University of California, Los Angeles), pozwala stwierdzi\u0107 pozytywny wp\u0142yw na og\u00f3lnoszkoln\u0105 edukacj\u0119 w tych plac\u00f3wkach, kt\u00f3re model ten wdro\u017cy\u0142y. W dodatku edukacja artystyczna odgrywa wyj\u0105tkow\u0105 rol\u0119 w oddzia\u0142ywaniu na grupy dzieci i m\u0142odzie\u017cy zagro\u017cone ryzykiem patologizacji (Asbury C, Rich B. Learning, Arts and the Brain: The Dana Consortium Report on Arts and Cognition<\/em>. Dana Press, New York, NY: 2008).<\/p>\n

Ka\u017cdy szanuj\u0105cy si\u0119 psycholog potwierdzi te\u017c, \u017ce przys\u0142owie \u201emuzyka \u0142agodzi obyczaje\u201d mo\u017cna rozci\u0105gn\u0105\u0107 na sztuki wizualne, \u017ce obcowanie z nimi oraz ich uprawianie wzmacnia system emocjonalny i u\u0142atwia osi\u0105gni\u0119cie dobrostanu. Kontakt ze sztuk\u0105 obni\u017ca poziom l\u0119ku, wyzwala pozytywne emocje, dostarcza prawid\u0142owych wzorc\u00f3w socjalizacji. Arteterapia jest od dawna uznan\u0105 metod\u0105 oddzia\u0142ywania terapeutycznego.<\/p>\n

Ameryka\u0144skie rekiny biznesu w pa\u017adzierniku 1996 roku stwierdzaj\u0105 wprost: \u201c\u2026 edukacja artystyczna mo\u017ce pom\u00f3c niwelowa\u0107 s\u0142abo\u015bci \u00a0w ameryka\u0144skim systemie edukacji i lepiej przygotowa\u0107 m\u0142odzie\u017c do uczestnictwa w rynku pracy XXI wieku\u201d (BusinessWeek)<\/p>\n

Czy\u017cby w Polsce by\u0142o inaczej?<\/p>\n

Zofia Grudzi\u0144ska<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Plastyka, muzyka, zaj\u0119cia praktyczno-techniczne. Coraz ich mniej w polskich szko\u0142ach. S\u0105 traktowane po macoszemu, jak niepowa\u017cne dodatki do „prawdziwych” lekcji. Spojrze\u0107 uczciwie na tzw. ukryty program szko\u0142y to dojrze\u0107, \u017ce do edukacji artystycznej nie przywi\u0105zujemy znaczenia. Wszak nie podniesie s\u0142upk\u00f3w w rankingach…<\/p>\n","protected":false},"author":6,"featured_media":1090,"comment_status":"closed","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[11,7],"tags":[],"class_list":["post-1089","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-aktualnosci","category-analizy"],"yoast_head":"\n