Wpis na blogu pana Jaros\u0142awa Pytlaka „Zalewska zawini\u0142a, nauczycieli wieszaj\u0105” przypomnia\u0142 mi artyku\u0142, kt\u00f3ry opublikowa\u0142am przed czternastu laty w Gazecie Szkolnej.\u00a0<\/p>\n

Odkurzam twardy dysk, otwieram folder „artyku\u0142y do Gazety Szkolnej”. Dech zapiera… jakbym dzisiaj pisa\u0142a!<\/p>\n

Postanowi\u0142am wi\u0119c przypomnie\u0107 tamten artyku\u0142 (ze skr\u00f3tami), zaskakuj\u0105co (czy naprawd\u0119 zaskakuj\u0105co?) aktualny:<\/p>\n

Divide et impera! –<\/em><\/strong> dziel i\u00a0rz\u0105d\u017a. Zasada sprawowania w\u0142adzy, kt\u00f3rej ide\u0105 jest sianie niezgody, w\u00a0celu umacniania w\u0142asnej pozycji i\u00a0\u0142atwiejszego rz\u0105dzenia, zasada polityczna, charakteryzuj\u0105ca zaborcze, imperialistyczne d\u0105\u017cenia staro\u017cytnych Rzymian. <\/em><\/p>\n

(Multimedialna Encyklopedia Powszechna \u2013 edycja 2001)<\/strong><\/p>\n

Ka\u017cdy \u015bwie\u017co upieczony nauczyciel, kt\u00f3ry wkracza w progi pokoju nauczycielskiego, b\u0119dzie kontynuowa\u0142 w nim specyficzn\u0105 edukacj\u0119, wys\u0142uchuj\u0105c komentarzy starszych koleg\u00f3w wracaj\u0105cych z lekcji.\u00a0 \u201dTen X w og\u00f3le si\u0119 nie uczy!\u201d \u201eZeta powinno si\u0119 usun\u0105\u0107 za zachowanie\u201d \u201epo co w og\u00f3le traci\u0107 si\u0142y na uczenie Ygrek\u00f3wny, ona przecie\u017c ma siano w g\u0142owie i my\u015bli tylko o ch\u0142opakach\u201d… no i wszechobecne \u201eszko\u0142a by\u0142aby dobrym miejscem pracy, gdyby nie by\u0142o w niej dzieci\u201d.<\/p>\n

Z kolei ka\u017cdy, kto zachowa\u0142 w pami\u0119ci cho\u0107by cz\u0105stkowe wspomnienia z m\u0142odo\u015bci, nie zaprzeczy, \u017ce w\u015br\u00f3d utyskiwa\u0144 na \u017cycie prym wiod\u0142y takie skargi: \u201eTa od historii wyzywa nas od najgorszych\u201d, \u201eGeograf jest prawdziwym sadyst\u0105, po prostu wy\u017cywa si\u0119 na nas\u201d, \u201eFizyca zanudza na \u015bmier\u0107 i zupe\u0142nie nie umie t\u0142umaczy\u0107\u201d – no i kierowane pod adresem og\u00f3\u0142u belfr\u00f3w \u201e\u017caden z nich nie rozumie, \u017ce mamy te\u017c prywatne \u017cycie\u201d.<\/p>\n

Dwa lata temu pewna naprawd\u0119 obowi\u0105zkowa uczennica napisa\u0142a do mnie list (uczniowie prowadz\u0105 ze mn\u0105 korespondencj\u0119 za po\u015brednictwem tzw. Dialogue Journals, czyli \u201edziennik\u00f3w dialogu\u201d, gdzie ka\u017cdy ma prawo pisa\u0107, o czym chce i oczekiwa\u0107 mojej uczciwej odpowiedzi).\u00a0 Przyznam, \u017ce pomimo pewnego ju\u017c obycia z rzeczywisto\u015bci\u0105 szkoln\u0105, list ten mn\u0105 wstrz\u0105sn\u0105\u0142.\u00a0 Tak, jakby z oczu opad\u0142y mi \u0142uski.<\/p>\n

Emilka pisa\u0142a: \u201eDroga nauczycielko, prosz\u0119 nam naprawd\u0119 wybaczy\u0107, je\u015bli czasami czego\u015b nie zrobimy.\u00a0 Ja nie chc\u0119, \u017ceby Pani si\u0119 na nas gniewa\u0142a, \u017ce na przyk\u0142ad nie wykonali\u015bmy jakiego\u015b zadania domowego.\u00a0 My si\u0119 bardzo staramy, mo\u017ce nie wszyscy z nas, ale wielu.\u00a0 Tylko, \u017ce ka\u017cdy nauczyciel uwa\u017ca sw\u00f3j przedmiot za absolutnie najwa\u017cniejszy i niekt\u00f3rzy nie daj\u0105 sobie z tym rady…<\/strong>\u201d<\/p>\n

To by\u0142y uczciwe s\u0142owa, zaproszenie do otwartego dialogu.\u00a0 D\u0142ugo my\u015bla\u0142am, zanim odpowiedzia\u0142am, rozpoczynaj\u0105c:<\/p>\n

\u201eDroga Emilko… rozumiem Twoje rozgoryczenie… ale rozumiem te\u017c nauczycieli.\u00a0 Ka\u017cdy z nich jest rozliczany z \u201ewykonania planu\u201d.<\/p>\n

Najgorsza strona szko\u0142y? Zr\u00f3bcie sonda\u017c, a otrzymacie ma\u0142o zaskakuj\u0105ce wyniki: nauczyciele upatrywali z\u0142a w biernej postawie uczni\u00f3w, w arogancji i agresji m\u0142odocianych, w ich lenistwie i sk\u0142onno\u015bci do oszustw; innym doskwiera wygodnictwo rodzic\u00f3w, kt\u00f3rzy zaniedbuj\u0105 swoje obowi\u0105zki wychowawcze, ale maj\u0105 dziesi\u0105tki mniej czy bardziej realnych \u017c\u0105da\u0144.\u00a0 Z kolei m\u0142odzi ankietowani m\u00f3wi\u0105 o nudnych i schematycznych zaj\u0119ciach, o nadmiernych wymaganiach \u2013 mno\u017c\u0105cych si\u0119 testach, o tym, \u017ce ka\u017cdy nauczyciel uwa\u017ca wyk\u0142adany przez siebie przedmiot za najwa\u017cniejszy.\u00a0 Rodzice twierdz\u0105, \u017ce nauczyciele nie umiej\u0105 dobrze wykonywa\u0107 swojego zawodu, klasy s\u0105 za liczne i za du\u017co zadawane do domu.\u00a0 Jednym s\u0142owem, wszyscy w tej triadzie tworz\u0105cej spo\u0142eczno\u015b\u0107 szkoln\u0105 psiocz\u0105 na siebie.\u00a0 Niemal nie zdarzaj\u0105 si\u0119 komentarze, kt\u00f3re by w analizie z\u0142a wybiega\u0142y dalej.<\/p>\n

Czas przecie\u017c powiedzie\u0107 otwarcie:\u00a0 wpadli\u015bmy w okrutny paradoks.\u00a0 Ustawowo stoj\u0105c po tej samej stronie, walczymy ze sob\u0105 do upad\u0142ego (czasami dos\u0142ownie, bo nie spos\u00f3b zliczy\u0107, los ilu istnie\u0144 zosta\u0142 przes\u0105dzony wskutek traumatycznych prze\u017cy\u0107 szkolnych!).\u00a0 Tracimy na te bezowocne dzia\u0142ania energi\u0119, czas i \u2013 co chyba najwa\u017cniejsze \u2013 okazje, by si\u0119 zaprzyja\u017ani\u0107.\u00a0 Nauczyciele z uczniami i ich rodzicami.\u00a0 Nauczyciele wymagaj\u0105, by ka\u017cdy ucze\u0144 opanowa\u0142 obszern\u0105 wiedz\u0119 w zakresie ich przedmiotu, bo zobowi\u0105zuje ich do tego podstawa programowa i zakres obowi\u0105zk\u00f3w pracowniczych.\u00a0 Uczniowie wymiguj\u0105 si\u0119, bo naprawd\u0119 trudno wymaga\u0107 nawet od najpilniejszego, by wt\u0142acza\u0142 do m\u00f3zgownicy wszystkie dane z pi\u0119tnastu rozmaitych dziedzin.\u00a0 Rodzice sprawdzaj\u0105 stopnie i boj\u0105 si\u0119 egzamin\u00f3w i rywalizacji do kolejnych szk\u00f3\u0142, ale i desperuj\u0105 nad wielogodzinnym odrabianiem lekcji.<\/p>\n

Pozornie stoj\u0105c po przeciwnych stronach, naprawd\u0119 wszyscy jeste\u015bmy ofiarami: systemu edukacji.\u00a0<\/strong> Aktu prawnego, kt\u00f3ry ka\u017cdej szkole nakazuje uczy\u0107 tego samego w niemal ten sam spos\u00f3b, za pomoc\u0105 niemal identycznych podr\u0119cznik\u00f3w, kt\u00f3ry nie pozwala szko\u0142om wypracowywa\u0107 w\u0142asnych procedur.<\/p>\n

Uczniowie przeci\u0105\u017ceni absurdalnymi wymaganiami i zgn\u0119bieni instrumentalnym traktowaniem.\u00a0 Nauczyciele zm\u0119czeni wype\u0142nianiem papierk\u00f3w, pisaniem sprawozda\u0144 i gromadzeniem za\u015bwiadcze\u0144 do teczek (awans zawodowy!).\u00a0 Rodzice goni\u0105cy za ka\u017cdym groszem, by dziecku zafundowa\u0107 kolejne korepetycje czy zaj\u0119cia dodatkowe, kt\u00f3re maj\u0105 uzupe\u0142ni\u0107 kulej\u0105ce kszta\u0142cenie w szkole powszechnej.<\/p>\n

Czyli og\u00f3lny ob\u0142\u0119d.<\/p>\n

Jedynym spokojnym k\u00f3\u0142eczkiem w tej szalonej karuzeli jest Ministerstwo Edukacji Narodowej<\/strong>.\u00a0 Urz\u0119dnicy mno\u017c\u0105 rozporz\u0105dzenia, zamiast s\u0142u\u017cy\u0107 autentycznym wsparciem i pracowa\u0107 nad tworzeniem nauczycielom realnych szans podnoszenia kwalifikacji.\u00a0 Kolejni pa\u0144stwo ministrowie bawi\u0105 si\u0119 zmienianiem formatu matury [dzisiaj trzeba napisa\u0107: WSZYSTKIEGO \u2013 przyp. autorki<\/em>]. Rodzice pisuj\u0105 masowo donosy do kuratorium, wiedz\u0105c, ze ka\u017cdy nauczyciel boi si\u0119 tego organu represji jak ognia.\u00a0 W\u015br\u00f3d zalewu wzajemnych oskar\u017ce\u0144 i gorzkich wyrzut\u00f3w gin\u0105 prawdziwe przyczyny i umykaj\u0105 prawdziwi winowajcy.<\/p>\n

Chc\u0119 ich wskaza\u0107 palcem.\u00a0 System edukacji jest niewydolny.\u00a0 Nie spe\u0142nia kryteri\u00f3w nowoczesnego kszta\u0142cenia w duchu demokracji i wsp\u00f3\u0142uczestnictwa, w poszanowaniu osobistych wybor\u00f3w, autonomii jednostki i warto\u015bci humanistycznych<\/strong>.\u00a0 Natomiast jest wygodny dla swych autor\u00f3w, bo obecnie obowi\u0105zuj\u0105ce procedury daj\u0105 urz\u0119dnikom niemal wszechw\u0142adn\u0105 kontrol\u0119 nad tym czym\u015b ulotnym, co si\u0119 zwie \u201ekszta\u0142ceniem dziecka i wspieraniem jego rozwoju\u201d<\/strong>.\u00a0 My za\u015b \u2013 nauczyciele, uczniowie i rodzice zar\u00f3wno \u2013 jeste\u015bmy jak zbo\u017ce mielone powoli w nieub\u0142aganych \u017carnach systemu, kt\u00f3ry wypluwa jako plewy niespokojne duchy, d\u0105\u017c\u0105c do tego, by szko\u0142y wypuszcza\u0142y grzecznych, ma\u0142o my\u015bl\u0105cych \u201eobywateli\u201d.<\/p>\n

A \u017ceby zapobiec buntowi nieszcz\u0119snych ziarenek, wystarczy zastosowa\u0144 staro\u017cytn\u0105 zasad\u0119 \u201edivide et impera\u201d.\u00a0 Dziel i rz\u0105d\u017a.<\/p>\n

Kochani, nie dajmy si\u0119 podzieli\u0107!<\/strong><\/p>\n

Zosia Grudzi\u0144ska<\/p>\n

Blog „Wok\u00f3\u0142 szko\u0142y”<\/a> autor: Jaros\u0142aw Pytlak<\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Wpis na blogu pana Jaros\u0142awa Pytlaka „Zalewska zawini\u0142a, nauczycieli wieszaj\u0105” przypomnia\u0142 mi artyku\u0142, kt\u00f3ry opublikowa\u0142am przed czternastu laty w Gazecie Szkolnej.\u00a0<\/p>\n","protected":false},"author":6,"featured_media":1053,"comment_status":"closed","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[11,7],"tags":[62,61,63],"yoast_head":"\n